Stichting Geschiedenis van de Overheidsfinanciën


Activiteiten

Activiteiten

Agenda

Najaarsbijeenkomst (8 november 2024)


Blijvend belast. Openbare financiën, roof en rechtsherstel in en na de oorlog


Op deze middag staat de vraag centraal hoe de Duitse fiscale maatregelen tijdens de bezetting in de Tweede Wereldoorlog op lange termijn doorwerkten. Dit doen we aan de hand van een drietal voordrachten. Allereerst spreekt Peter Essers over de rol van ambtenaren op het ministerie van financiën in de fiscale hervormingen die de bezetter doorvoerde. Hij behandelt onder andere het aspect van roof en confiscatie van Joodse bezittingen. Dit staat centraal in de voordracht van Christiaan Ruppert, die zicht vooral richt op de afhandeling ervan na de oorlog. Op geheel andere wijze analyseert Bert van Stiphout-Kramer de doorwerking van de Vennootschapsbelasting (VPB) van 1942 voor de financieringsstructuur van Nederlandse ondernemingen. Tezamen tonen deze drie thema’s  dat de fiscale effecten van de bezetting deels blijvend waren.

 

De bijeenkomst zal plaatsvinden op vrijdag 8 november 2024 bij de Universiteit Utrecht (binnenstad), in de Universiteitsbibliotheek, Drift 27, Utrecht, zaal E1.25 (Tielezaal)

Inloop vanaf 13.00u, om 13.30u starten de lezingen.

Opgeven voor de bijeenkomst kan via info@sgvdo.nl

 

Programma

Alberto Feenstra: Opening

Peter Essers: Belastingen als instrument van de nazi’s tijdens de bezetting van Nederland

Bert van Stiphout-Kramer: De Vennootschapsbelasting 1942. Een blijvend effect op bedrijfsfinanciering?

Christiaan Ruppert: Joodse bewindvoeringen in het rechtsherstel

Vragen en afronding

 

De samenvattingen van de lezingen vindt u op deze pagina.


===


Voorjaarsbijeenkomst (9 mei 2024)


Publiek krediet in Noord en Zuid in de 18e eeuw

De voorjaarsbijeenkomst staat dit jaar in het teken van één van de voornaamste onderdelen van de overheidsfinanciën: de uitvoering van de schuldpolitiek. Dat wil zeggen, de plaatsing van staatspapier en de amortisatie (vernietiging of aflossing) van schuld. Het plaatsen van leningen speelde om vertrouwen. Zonder vertrouwen geen publiek krediet!
In de drie voordrachten wordt voor enkele kleinere Noord Nederlandse gewesten, de Landen van Overmaze in Zuid-Limburg en het Land van Aalst in Vlaanderen ingegaan op schuldpolitiek in de achttiende eeuw.

De bijeenkomst zal plaatsvinden op
donderdag 9 mei 2024 (Hemelvaartsdag) in het Belasting & Douane Museum, Parklaan 14-16, Rotterdam.

Inloop vanaf 12.30u, om 13.00u starten de lezingen.

Opgeven voor de bijeenkomst kan via info@sgvdo.nl

 

Programma

Victor Enthoven: opening

Alberto Feenstra: Schulden en belastingen. Een Nederlandse financiële revolutie 1616-1795?
Eduard Dormans: Krijg op krediet. De schulden van de Staten van het Land van Valkenburg, 1600-1800

Yannis Skalli-Housseini: Resisting the rentier state. Belastinghervormingen en opstand in het land van Aalst in de achttiende eeuw
vragen en afronding


Samenvattingen van de lezingen vindt u op deze pagina. 


===


Symposium 1673 (27 oktober 2023)


Vorig jaar werd uitvoerig het Rampjaar herdacht. Daarbij was weinig aandacht voor de strijd ter zee, omdat 1672 in maritiem opzicht niet interessant was. Dat geldt wel voor 1673, omdat de oorlogsvloot toen drie maal stand hield tegen een veel grotere en sterkere Engels-Franse vloot. Ook in financieel opzicht was 1673 een interessant jaar. Reden voor de Stichting en de Vereniging van Zeegeschiedenis een symposium over 1673 en dan in het bijzonder de financiën van de zeeoorlog te organiseren.

De middag zal worden opgedragen aan de eind 2022 overleden emeritus hoogleraar zeegeschiedenis Jaap Bruijn, mede omdat zijn eerste boekje over het jaar 1673 ging.


Het symposium vindt plaats op vrijdagmiddag 27 oktober vanaf 12.30u in het Scheepvaartmuseum Amsterdam. De sprekers zijn:

Dr. Remmelt Daalder, Zeeslagen in beeld

Dr. Victor Enthoven, De Unie-ontvanger en de statenjachten van de Raad van State

Dr. Wietse Veenstra, De Zeeuwse oorlogvoering ter zee in 1673 in rekeningen en bijbehorende stukken

Dr. Johan Francke, De Admiraliteitsvendumeester

Dr. Marc van Alphen, Onze financiële man aan boord: de (journaal)schrijver

Dr. Annette de Wit, Kapiteinsvrouwen als spin in het maritieme web?


Op deze pagina vindt u meer informatie over de sprekers, samenvattingen van de lezingen en hoe u zich voor het symposium kunt aanmelden.


===


Voorjaarsbijeenkomst (13 april 2023)


De verzorgingsstaat

Het thema van de voorjaarsbijeenkomst is de verzorgingsstaat. Bij een verzorgingsstaat draagt de overheid een (primaire) verantwoordelijkheid voor het welzijn van zijn burgers, zoals gezondheidszorg, onderwijs, werkgelegenheid en sociale zekerheid. Staat de verzorgingsstaat in de 21e eeuw al dan niet onder druk?

Afhankelijk van de corona-situatie zal de bijeenkomst plaatsvinden op donderdag 13 april 2023 in het Belasting & Douane Museum, Parklaan 14-16, Rotterdam. Het programma loopt van 13.30 uur tot 17.00 uur. U bent vanaf 13.00 uur van harte welkom voor een kopje koffie of thee. Klokke 13.30 uur beginnen de lezingen.

Opgeven voor de bijeenkomst kan via info@sgvdo.nl

 

Programma

Victor Enthoven: opening

Arthur van Riel: De verzorgingsstaat als verwachtingspatroon. Over geschiedenis en de politieke economie van publieke uitgaven

pauze

Dennie Oude Nijhuis: Incomes Policies, Welfare State Development, and the Notion of the Social Wage

vragen en afronding

 

Samenvattingen van de lezingen op deze pagina


===


Najaarsbijeenkomst (20 oktober 2022)

 

Garnizoensstad Maastricht in de achttiende eeuw

Het thema van de najaarsbijeenkomst is garnizoensstad Maastricht in de achttiende eeuw. De stad viel onder de soevereiniteit van de Staten-Generaal, maar betaalde geen belasting aan de Unie. De stad draaide wel op voor de huisvesting van het garnizoen en het onderhoud van een deel van de fortificaties.

Afhankelijk van de corona-situatie zal de bijeenkomst plaatsvinden op donderdag 20 oktober in het Historisch Centrum Limburg, Sint Pieterstraat 7, Maastricht. Het programma loopt van 13.00 uur tot 17.00 uur met aansluitend een wandeling langs de stadsmuren en een etentje. U bent vanaf 12.30 uur van harte welkom voor een kopje koffie of thee. Klokke 13.00 uur beginnen de lezingen.

Opgeven voor de bijeenkomst en/of avondeten kan via info@sgvdo.nl

 

Programma

Victor Enthoven: De Unie en Maastricht in de achttiende eeuw

Erwin Steegen: Commerçanten en consumenten. Het economisch leven in achttiende-eeuws Maastricht

Eduard Dormans: De Compagnie De Salza uit het regiment Van Heekeren, 1670-1700

pauze

Jos Notermans: Het militaire hospitaal van Maastricht. Een gezonde onderneming of een doodzieke patiënt?

vragen en afronding

 

Excursie over de stadswallen met Jos Notermans

Diner in de buurt (voor eigen rekening)

 

Samenvattingen van de lezingen op deze pagina.


===


Voorjaarsbijeenkomst (19 april 2022)


Overheidsfinanciën in Nederlands-Indië

De voorjaarsbijeenkomst van de Stichting Geschiedenis van de Overheidsfinanciën staat in het teken van Nederlands-Indië. Kolonialisme wordt gekenmerkt door ongelijkheid: de ongelijkheid tussen moederland en kolonie (Nederlands-Indië als wingewest) en de (etnische) ongelijkheid binnen de koloniale samenleving. Beide aspecten komen aan bod.

De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 19 april, inloop vanaf 13.00 uur.

Opgeven voor de bijeenkomst kan via info@sgvdo.nl

Vanwege de onzekere situatie m.b.t. de corona-maatregelen is de locatie op dit moment nog niet bekend. Deze volgt uiterlijk enkele dagen vóór de bijeenkomst.

 

Programma

 

Victor Enthoven: Inleiding

Pierre Eijgelshoven: Nederlands-Indië in de staatsfinanciën onder Willem I

pauze

Maarten Manse: Koloniale ongelijkheid: belastingheffing en dwangarbeid in Nederlands-Indië


Samenvattingen van de lezingen op deze pagina.

Share by: